In welk land zijn er meer dyslecten – in Italië of in Engeland? Engelstaligen landen hebben een substantieel groter aantal dyslectische personen. Dat zegt niets over de intelligentie van beide landen maar alles over hun taal. De Italiaanse taal is veel transparanter en zo kan ik woorden die ik zie zonder problemen op de juiste manier uitspreken en woorden die ik hoor zonder al te veel problemen op de juiste manier opschrijven. Er is een veel duidelijkere klankstructuur. In de praktijk houdt dit in dat als ik moeite heb met het omzetten van letters in een klank en klanken in een letter, dit mij niet veel belemmert.
Voorbeelden zijn bijvoorbeeld:
- Moeite met het verdelen van woorden in klanken
- Moeite met het samenstellen van woorden uit losse klanken
Als we dan gaan kijken naar het leren van Engels zien we een nog aantal specifieke problemen.
- Er is geen of beperkte kennis van de uitspraak
- Er is moeite met spellen. Doordat er weinig inzicht is in de woordopbouw is er meestal grote moeite om woordbetekenissen te herleiden.
- Er is moeite met het onthouden van de te leren woordjes.
- Er is onvoldoende resultaat van intensief oefenen.
Dit zie je vervolgens terug in de alle vaardigheden (spreken, luisteren, lezen en schrijven).
Maar het grootste struikelblok is het aanleren van de nieuwe klank- en tekenkoppelingen. Het Engels is niet transparant zoals het Spaans en Italiaans.
Het alfabet bestaat gewoon uit 26 letters maar hiermee maken we 44 klanken. In Engeland wordt er aandacht aan besteed maar in Nederland is hier nauwelijks aandacht voor. Dit inzicht hebben dyslecten juist zo hard nodig.
Als we hier wat dieper op ingaan zien we bijvoorbeeld dat iedere taal zijn eigen klanken heeft. Duits ligt bijvoorbeeld dicht bij het Nederlands. Maar in het Engels krijgen we te maken met klanken die wij in het Nederlands niet kennen zoals “th” van “the” en de “sh” van “ship”.
Dit in ogenschouw nemend is het erg jammer dat er in Nederland geen aandacht wordt besteed aan spelling- en uitspraak onderwijs. Op Engelse scholen wordt er vanaf het 3de jaar uitgebreid aandacht aan besteed maar op Nederlandse scholen worden kinderen wat dat betreft in het diepe gegooid. Ze worden geacht zelfstandig woordjes te leren en zelf een systeem te ontdekken in voor hun onbekende klank-tekenkoppelingen.
Eigenlijk is ieder leerling gebaat bij overzicht maar voor dyslectische kinderen is het cruciaal. Iedere student zou daarom baat hebben bij een uitgebreider uitspraak- en spellingonderwijs. Het is belangrijk om inzicht te hebben in het systeem. Hoe werkt het nu precies?
HET ENGELS KLANKSYSTEEM
Het Engels klanksysteem hoeft niet uitgelegd te worden. De kennis van klinkers, medeklinkers, tweeklanken, stemhebbende en stemloze medeklinkers gaat de leerlingen met verder helpen.
Dit is allemaal wellicht heel leuk voor iemand die geïnteresseerd is in taal en daar alle ins- en outs over wil weten. Het enige cruciale hier is dat de klank aan het woordbeeld gekoppeld wordt. Oefen dus altijd de uitspraak bij de te leren woordjes zodat er geen zelfbedachte uitspraak aangehangen wordt.
SPELLING VS UITSPRAAK
Hetgene dat Engels zo moeilijk maakt is dat je spelling en uitspraak beide moet aanleren om een goede woordenschat op te bouwen. Het probleem wat er nu namelijk is, is dat ze de woorden of niet op schrift herkennen of niet als klank. Dit komt omdat ze de klanken niet aan het woordbeeld gekoppeld hebben.
DEZELFDE LETTER MAAR VERSCHILLENDE KLANK
Er zijn woorden die geschreven worden met dezelfde lettercombinatie maar die klinken compleet anders. Voorbeelden: dough, enough, through, bought, cough
VERSCHILLENDE LETTERS MAAR DEZELFDE KLANK
Deze woorden hebben daarentegen dezelfde klank maar een andere lettercombinatie.
Voorbeelden:
day, great, name, eight – two, blue, loo, fruit, news, Europe
