LEERLING: ONDERSCHAT EN NIET BEGREPEN
Ik hoor vaak van de leerlingen in mijn praktijk dat ze niet begrepen worden en of onderschat worden of zich in ieder geval niet begrepen voelen. Dit zijn twee zaken die we niet met elkaar moeten verwarren trouwens 😊.
VEEL WETEN MAAR MET MOEITE ZAKEN ONDER WOORDEN KUNNEN BRENGEN
We hebben namelijk te maken met gevoelige leerlingen voor wie een blik of een gevoel al genoeg is om uit balans te raken. We moeten ons beseffen dat ze vaak heel veel weten maar dit moeilijk onder woorden kunnen brengen. Ik kwam deze statement tegen en hij verwoordt precies wat ik wil zeggen:
Onderschat mij niet
Ik weet meer dan ik zeg
Denk meer dan ik spreek
& constateer meer dan jij realiseert
HOE KOMT DIT EIGENLIJK?
Om dit te begrijpen moeten we gaan kijken naar hoe onze hersenen werken.
Iedereen wordt geboren met een dominante rechter hersenhelft. Dit betekent oa dat er nog geen taalwordt gebruikt. Baby’s maken gebruik van lichaamstaal. Er is nog geen taalontwikkeling en van beredeneren is al helemaal geen sprake. De wereld wordt verkend door middel van het bewegen van armen en benen.
Alle spullen worden vastgepakt of in de mond gestopt 😊 om in te schatten wat het is en wat je er mee kunt doen. Zij zijn gevoelig voor sfeer en stemmingen. Ik zei vroeger altijd voor de grap: “Wil je wil weten wat voor een persoon iemand is, stel hem dan voor aan mijn zoon” (hij was een baby….). Hij ging namelijk bij sommige personen heel hard huilen en bij andere was het een stralende lach. Als ik er dan over nadacht begreep ik wel waarom hij bij sommige mensen ging huilen 😊. Die gedachte heb ik natuurlijk alleen nooit verwoord om de lieve vrede te bewaren……..
De ervaring van de wereld gaat op basis van kleuren, emotie, muziek en beleving. Als het ouder wordt gaat het kind praten en gaat taal overheersen. De wereld moet dan worden beredeneerd. De vaardigheden uit de linker hersenhelft worden steeds belangrijker.
VOORKEUR VOOR VISUEEL DENKEN
Een kleine groep leerlingen maakt deze overstap echter niet. Ze blijven een voorkeur houden voor het denken in beelden. Het is geen bewuste keuze maar gewoon de manier van denken. De rechterhersenhelft is en blijft dominant. Op school kunnen er vroeg of laat problemen ontstaan omdat we op school vooral bezig zijn met de vaardigheden die aangestuurd worden door de linker hersenhelft.
Het onderwijs sluit namelijk niet aan bij deze denkwijze. Heel logisch denk je misschien, want de meerderheid van de mensen leert via het gehoor (auditief digitaal). Slechts een kleine groep leert visueel en die kunnen vaak gewoon meedoen als er kleine aanpassingen gedaan worden in de benadering van de lesstof.
Dit zijn de vaardigheden die aangestuurd worden door de twee hersenhelften van je leerling.
LINKER HERSENHELFT
- Beleven
- Ritme
- Ruimtelijk inzicht
- Overzicht
- Verbeelding
- Dagdromen
- Kleur
RECHTER HERSENHELFT
- Beredeneren
- Informatie opbouwen
- Planning en organisatie
- Tijdsbesef
- Details
- Woorden (taal)
- Nummers (rekenen)
De leerling moet wel leren omgaan met de visuele kwaliteiten. Ze weten vaak niet dat het denken in beelden ook voordelen kan hebben. Ze hebben alleen last van de problemen waar ze elke dag tegenaan lopen. Het vergt veel inlevingsvermogen van de leerkrachten in het onderwijs hoe hier mee om te gaan. Het lesmethode gaat uit van het aanbieden van details om toe te werken naar een totaalplaatje. Maar ze zijn er juist bij gebaat om eerst het overzicht te bieden zodat ze weten waar de details thuishoren.
Ze moeten bijvoorbeeld ook leren vertrouwen op hun sterke kanten; hun oplossend vermogen bijvoorbeeld. Laat ze zelf op zoek gaan naar oplossingen of verbanden. Help ze met het ontwikkelen van strategieën om informatie opname te automatiseren. Een van de belangrijkste punten is inzicht krijgen is het waarom. Waarom moet iets geleerd worden? Wat is het grote plaatje?
